Unpublished conference/Abstract (Scientific congresses and symposiums)
De stap van micro- naar macroniveau met computersimulaties
Pijpops, Dirk; Marianne Hundt; Freek Van de Velde et al.
2022Taal & Tongval Colloquium
Peer reviewed
 

Files


Full Text
Slides Taal en Tongval 2022.pdf
Author postprint (800.59 kB)
Download

All documents in ORBi are protected by a user license.

Send to



Details



Keywords :
agent-based; simulation; language variation; language change; corpus
Abstract :
[nl] Op microniveau bestaat taal uit een interactie tussen een spreker en hoorder, schrijver en lezer of gebaarder en kijker. In één zo’n interactie is echter zelden sprake van veel taalvariatie en nauwelijks van taalverandering – zulke macrotendensen worden pas duidelijk zichtbaar wanneer je honderden of zelfs miljoenen interacties bekijkt. Toch vloeien de tendensen die we op macroniveau zien, fundamenteel voort uit het gedrag van taalgebruikers in individuele interacties. De theoretische stap van microniveau naar macroniveau is echter niet zo eenvoudig, zeker niet als je ervan uitgaat, zoals in de taalgebruiksgebaseerde taalkunde, dat er een rechtstreekse terugkoppeling bestaat tussen het taalgebruik van een individu en diens cognitieve taalvermogen (Bybee 2010). Dat betekent immers elke vorige interactie een invloed heeft op een volgende interactie. Hier kunnen agent-gebaseerde simulaties ons helpen (Gilbert 2008; Steels 2011; Beuls and Steels 2013). Agent-gebaseerde simulaties zijn computerprogramma’s waarbij interacties tussen ‘agents’ worden gemodelleerd. Die agents nemen afwisselend de rol op van taalproducent en taalontvanger, gedragen zich volgens eenvoudige regels, en passen hun interne ‘taalsysteem’ aan aan het taalgebruik waarmee ze geconfronteerd worden. Door miljoenen interacties tussen zulke agents te laten plaatsvinden, kan onderzocht worden hoe macrotendensen in hun taalgebruik ontstaan. We bespreken drie voorbeelden van het gebruik van deze simulaties, waarbij zowel taalvariatie als taalverandering aan bod komen. Het eerste betreft lectale contaminatie (Pijpops 2022). Dit is een tendens waarbij een groep taalgebruikers meer geneigd is een morfosyntactische variant te gebruiken die typisch is aan een andere groep, bij woorden die vaker gebruikt worden door die andere groep. Zo blijkt bijvoorbeeld dat Nederlanders vaker de “Belgische” variant zonder s van de partitieve genitief gebruiken bij woorden die verhoudingsgewijs vaker voorkomen bij Belgen dan bij Nederlanders, zoals iets speciaal(s) in (1). (1) Dat is iets speciaal(s), presenteren. Sta je met een microfoon in een wei terwijl de cameraploeg tweehonderd meter verder staat. (Sonar-id: WR-P-P-H-0000119078.p.8.s.4; Oostdijk et al. 2013) Het tweede voorbeeld betreft de opkomst van de zwakke vervoeging van de verleden tijd in de Germaanse talen (bv. loop ~ loopte Pijpops, Beuls & Van de Velde 2015, De Smet 2021). Hierbij is de vraag hoe deze jongere variant erin geslaagd is dominant te worden, hoewel zijn concurrent, de oudere sterke vervoeging (bv. loop ~ liep) initieel dominant en nog duidelijk regelmatig was. Ten slotte is het derde voorbeeld een simulatie van de Britse en Amerikaanse invloed op het Indiase en Filipijnse Engels (Hundt 2013; ). Specifiek gaan we in op de variatie tussen transitieve en prepositionele argumentconstructies, zoals in (2)-(3) (Hundt 1998). (2) She protested (against) the inhumane demolition of squatters' homes in the city. (ICE-id: ICE-PHI, S2B-023) ‘Ze protesteerde tegen de wrede sloop van krakerswoningen in de stad.’ (3) Uh the charterers sought leave to appeal (against) that decision… (ICE-id: ICE-GB, S2A-065) ‘Euh, de scheepsbevrachters vroegen verlof om die beslissing te contesteren.’
Disciplines :
Languages & linguistics
Author, co-author :
Pijpops, Dirk  ;  Université de Liège - ULiège > Département de langues modernes : linguistique, littérature et traduction
Marianne Hundt;  UZH - University of Zürich [CH]
Freek Van de Velde;  KU Leuven - Katholieke Universiteit Leuven [BE]
Laetitia Van Driessche;  UZH - University of Zürich [CH]
Language :
Dutch
Title :
De stap van micro- naar macroniveau met computersimulaties
Publication date :
18 November 2022
Event name :
Taal & Tongval Colloquium
Event date :
18 November 2022
Audience :
International
Peer reviewed :
Peer reviewed
Available on ORBi :
since 21 November 2022

Statistics


Number of views
45 (1 by ULiège)
Number of downloads
22 (0 by ULiège)

Bibliography


Similar publications



Contact ORBi