No document available.
Abstract :
[fr] Liège fut au dix-huitième siècle un important centre d’impression de livres et particulièrement de contrefaçons. Jean-François Basssompierre dirigea dès la première moitié du siècle une imprimerie qui reproduisit ensuite les ouvrages des principaux auteurs et autrices du temps, de sorte que la vente des best-sellers lui rapporta de grands bénéfices. Il occupa dans la rue Neuvice, qui faisait partie du quartier des imprimeurs, un établissement à l’enseigne de l’Arbre d’Or, d’apparence modeste, où il tenait déjà une imprimerie, et dont ce documentaire révèle une étendue insoupçonnée. Dans la même rue, il acheta ensuite une maison qui reflète son aisance, à l’enseigne du Môriåne. La question est posée de savoir dans quel établissement fut reçu en 1768 l’écrivain Jean-François Marmontel, de l’Académie française, dont Bassompierre imprimait les oeuvres. Le documentaire reconstitue comment s’opère la recherche d’une activité intellectuelle et pré-industrielle majeure, à la fois sur le terrain et en mettant en œuvre des techniques scientifiques nouvelles. L’identification des contrefaçons réalisées par Bassompierre se fonde notamment sur l’étude de l’ornementation, conduite à la manière d’une « archéologie typographique » par les méthodes de la bibliographie matérielle. Un aperçu de ces dernières est proposé en collaboration avec l’Université de Liège.
[en] In the 18th century, Liège was an important center for printing books and particularly counterfeits. From the first half of the century, Jean-François Basssompierre ran a printing house which then reproduced the works of the main authors of the time, so that the sale of bestsellers brought him great profits. He occupied in Rue Neuvice, which was part of the printers' district, an establishment under the sign of the Golden Tree, modest in appearance, where he already had a printing shop, and of which this documentary reveals an unsuspected extent. In the same street, he then bought a house which reflects his wealth, under the Môriåne brand. The question is asked to know in which establishment the writer Jean-François Marmontel, from the French Academy, whose works Bassompierre printed, was received in 1768. The documentary reconstructs how research into a major intellectual and pre-industrial activity takes place, both in the field and by implementing new scientific techniques. The identification of the counterfeits made by Bassompierre is based in particular on the study of ornamentation, conducted in the manner of a “typographical archaeology” using the methods of material bibliography. An overview of these is offered in collaboration with the University of Liège.
[nl] In de 18e eeuw was Luik een belangrijk centrum voor het drukken van boeken en vooral van vervalsingen. Vanaf de eerste helft van de eeuw leidde Jean-François Basssompierre een drukkerij die vervolgens de werken van de belangrijkste auteurs van die tijd reproduceerde, zodat de verkoop van bestsellers hem grote winsten opleverde. Hij betrok in de Rue Neuvice, die deel uitmaakte van de drukkerijwijk, een etablissement onder het teken van de Gouden Boom, bescheiden van uiterlijk, waar hij al een drukkerij had, en waarvan deze documentaire een onvermoede omvang onthult. In dezelfde straat kocht hij vervolgens een huis dat zijn rijkdom weerspiegelt, onder de merknaam Môriåne. De vraag wordt gesteld in welk etablissement de schrijver Jean-François Marmontel, van de Franse Academie, wiens werken Bassompierre drukte, in 1768 werd ontvangen. De documentaire reconstrueert hoe onderzoek naar een belangrijke intellectuele en pre-industriële activiteit plaatsvindt, zowel in het veld als door het implementeren van nieuwe wetenschappelijke technieken. De identificatie van de door Bassompierre vervaardigde vervalsingen is met name gebaseerd op de studie van de versieringen, uitgevoerd op de manier van “typografische archeologie” met behulp van de methoden van de materiële bibliografie. Een overzicht hiervan wordt aangeboden in samenwerking met de Universiteit van Luik.
